Από τις απαρχές της ανθρώπινης ιστορίας οι άνθρωποι έπαιζαν παιχνίδια με σκοπό τη φυσική, τη συναισθηματική και την πνευματική ανάπτυξη. Από όλα όμως τα παιχνίδια το σκάκι είναι
το καλύτερο εργαλείο για την ανάπτυξη του μυαλού. Ουσιαστικά, είναι μία μάχη ανάμεσα σε μυαλά και όπως είπε ο Γκαίτε «Το παιχνίδι του σκακιού είναι η λυδία λίθος της νόησης».
Το σκάκι, παρά την απλότητα των κανόνων του, ενδυναμώνει τις νοητικές λειτουργίες και συμβάλλει στη διαδικασία εξάσκησης του μυαλού. Το αποτέλεσμα είναι η προστασία των νοητικών λειτουργιών από τη φθορά του χρόνου και την άνοια.
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΣΚΑΚΙΟΥ
Το 1983, ο καθηγητής FERGUSSON, ύστερα από 5ετή έρευνα, (1979-1983), επί αμερικανών μαθητών της 7ης και 8ης τάξης, στους οποίους εδίδαξε διάφορα θέματα με στόχο την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, κατέδειξε, ότι το σκάκι είχε την πιο αποφασιστική επίδραση για την ανάπτυξη της ικανότητας αυτής, και, μάλιστα, με ποσοστό καλυτέρευσης 17%, σε σύγκριση με το ποσοστό καλυτέρευσης 4,56%, από τις άλλες μεθόδους.
Το 1981, ο BROWN, ύστερα από έρευνα σε σχολεία, απέδειξε, ότι η εκμάθηση του σκακιού, όχι μόνο προωθεί ό,τι έχει σχέση με τις προσωπικές αξίες του ατόμου, αλλά και βοηθά στην επίλυση προβλημάτων ομάδας και συμπεριφοράς.
Ο CRISTIANSEN, το 1981, ανέφερε ότι, μετά από δύο χρόνια πειραματική εργασία σε ένα σύνολο είκοσι παιδιών Βέλγων, ηλικίας 10 έως 11 ετών, στο GHENT UNIVERSITY' S FACULTY OF PEDAGOGIC SCIENCES, είχε τα καλύτερα αποτελέσματα από το υποσύνολο που διδάχθηκε σκάκι, και την απόδειξη, ότι αυτή η ομάδα είχε τη μεγαλύτερη βελτίωση σε γενικές υποχρεώσεις του σχολείου.
Ο STEPHENSON, το 1979, ως επικεφαλής της NAVAL ACADEMY (Ν.Α.), δημοσίευσε μελέτη του, σύμφωνα με την οποία, μετά από είκοσαήμερη καθημερινή διδασκαλία του σκακιού στην Ν.Α. οι δάσκαλοι των παιδιών διαπίστωσαν ότι η απόδοση των παιδιών σε διάφορους τομείς ήταν, συγκριτικά με την προ των μαθημάτων σκακιού περίοδο, πολύ καλύτερη, και, συγκεκριμένα, παρουσίαζε την παρακάτω εικόνα:
- Ακαδημαϊκή Απόδοση: Βελτίωση 55%.
- Επιδεξιότητα: Βελτίωση 62%.
- Προσπάθεια: Βελτίωση 59%.
- Συγκέντρωση: Βελτίωση 56%.
- Αυτοέλεγχος: Βελτίωση 55%.
Σύμφωνα με τον καθηγητή FRANK, (1974), σε μια έρευνα που έγινε στο Ζαϊρ, μεταξύ δύο ομάδων παιδιών εκ των οποίων μία διδάχθηκε σκάκι, και η άλλη όχι, διαπιστώθηκε, ότι τα παιδιά της ομάδας του σκακιού παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στα μαθηματικά και στη γλωσσική ευχέρεια.
Τα τελευταία δέκα, περίπου, χρόνια, λειτουργεί στη Νέα Υόρκη των Η.Π.Α. πρόγραμμα εκμάθησης σκακιού στους μαθητές. Ειδικότερα, στην 9η περιφέρεια της πόλης, της οποίας οι μαθητές είχαν, ιστορικά, τις χαμηλότερες επιδόσεις στη μελέτη και στα μαθηματικά, εκπαιδευτικές - ψυχολογικές έρευνες έδειξαν, ότι χρόνο με το χρόνο, μετά την εφαρμογή του προγράμματος διδασκαλίας του σκακιού το οποίο εισήχθη ως μάθημα σε ορισμένα από τα σχολεία της περιφέρειας, σημειώθηκε βελτίωση των σκακιστών μαθητών, σε ποσοστό 5,37 μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο (!).
Εκτός από τις παραπάνω έρευνες, υπάρχει και πλήθος άλλων ποικίλων στοιχείων, ως θεωρητικές γνώσεις, εμπειρίες, ακόμα και διαίσθηση που αποδεικνύεται πέρα για πέρα ακριβής, τα οποία έχουν οδηγήσει τις κυβερνήσεις πολλών χωρών στο να συμπεριλάβουν το σκάκι ως κανονικό ή βοηθητικό μάθημα στα σχολεία, π.χ. Η.Π.Α, Γερμανία - με 4.000 δημόσια σχολεία να κάνουν σκάκι (!) - Αγγλία, Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία, Ρωσία και λοιπές ανατολικο-ευρωπαϊκές χώρες, Βραζιλία, Αργεντινή, Μεξικό, Λιβύη, κ.ά. Στην Ελλάδα, επίσης, τα τελευταία χρόνια, φαίνεται ότι, όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται ο ρόλος που μπορεί να παίξει το σκάκι στην καλλιέργεια του πνεύματος και της προσωπικότητας των νέων, και για το λόγο αυτό πληθαίνονται συνεχώς οι ενέργειες της επίσημης πολιτείας και λοιπών φορέων που σκοπό έχουν τη διάδοση και ανάπτυξη του σκακιού. Μερικές από τις ενέργειες αυτές είναι: Η διεξαγωγή κάθε χρόνο, υπό την αιγίδα του ΥΠ.Ε.Π.Θ, του Πανελληνίου Σκακιστικού Σχολικού Κυπέλλου, (στο οποίο συμμετέχουν, κάθε φορά, περί τα 5.000 παιδιά, μαθητές όλων των βαθμίδων υποχρεωτικής εκπαίδευσης), η ένταξη του σκακιού στο πιλοτικό πρόγραμμα "Μελίνα Μερκούρη", με την πειραματική διδασκαλία του σε δύο Σχολεία του Δήμου Νέας Καλλικράτειας Χαλκιδικής, ως κανονικού μαθήματος, η παράδοση μαθημάτων σκακιού σε ώρες εκτός του κανονικού προγράμματος λειτουργίας των σχολείων, στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των Συλλόγων Γονέων, ή με πρωτοβουλία Διευθυντών ιδιωτικών Σχολείων, η διοργάνωση από την Ε.Σ.Ο. στα πλαίσια του κοινοτικού προγράμματος "ΕΥΡΑΘΛΟΝ", Ευρωπαϊκής Συνάντησης με θέμα "Το σκάκι στα σχολεία στην Ε.Ε." η καθιέρωση κινήτρων, όπως ψήφιση των Νόμων με βάσει τους οποίους
πριμοδοτούνται για την εισαγωγή τους στα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. οι αριστεύοντες στους αγώνες σκακιού.
Ωράριο μαθημάτων (μετά το τέλος του σχολικού προγράμματος):
| Δευτέρα | 1η ώρα | 2η ώρα |
| Τετάρτη | 1η ώρα | 2η ώρα |
Υπεύθυνος διδασκαλίας : Γιάννης Παντελίδης
